Yeni düzenlemeyle hasta veya hasta yakınlarının teşekkür ve memnuniyet ifadelerinin reklam amaçlı kullanılması, yorum ve beğeniye açık öncesi-sonrası fotoğraflarının paylaşılması, fiyat ve kampanya bilgilerine yer verilmesi yasaklandı. Uluslararası medikal turizmin yurtdışına yönlendirilmesi şartıyla ayrı kurallar oluşturulmuştur.
Sağlık Bakanlığı, sağlık hizmetlerinde yanıltıcı reklamların önlenmesi ve hasta haklarının korunması amacıyla “Sağlık Hizmetlerinin Tanıtım ve Bilgilendirme Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik” yayımladı.
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik, doktorlardan özel sağlık kuruluşlarına ve uluslararası medikal turizm aracılarına kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor.
Düzenlemenin temel amacı, sağlık hizmetlerinin sunumunda örtülü veya açık reklamı kesinlikle yasaklamak ve bilgilendirme faaliyetlerini belirli ilkelere bağlamaktı.
Hasta yorumlarının ve “teşekkür ederim” paylaşımının yapılması mümkün olmayacaktır.
Düzenlemenin getirdiği en şaşırtıcı kurallardan biri de hasta deneyimlerinin sosyal medya ve diğer kanallarda paylaşılmasıyla ilgiliydi. Buna göre hastaların veya ailelerinin sağlık hizmetlerine yönelik şükran veya memnuniyet ifadelerine dayalı reklamların paylaşılması yasaktır.
Ayrıca tıbbi işlemler öncesi ve sonrasını gösteren görsel paylaşımların yorum, beğeni, yeniden paylaşım gibi kullanıcı etkileşimlerine kapalı olması zorunlu hale getirildi. Bu kuralın ihlalinden paylaşımı paylaşan sağlık kuruluşu veya doktor sorumlu tutulacaktır.
Öncesi ve sonrası fotoğrafları için katı kurallar
Hastaya ait görsel içeriğin kullanılabilmesi için hastanın veya yasal temsilcisinin yazılı “Görsel içeriğin kaydedilmesi ve işlenmesine ilişkin onay formu” aracılığıyla açık rızasının alınması gerekmektedir. Hastalar, paylaşılacak görseli önceden görüntüleme ve onaylarını istedikleri zaman koşulsuz olarak iptal etme hakkına sahip olacak.
Yönetmelik, görüntüler üzerinde hiçbir teknolojik değişiklik veya aldatıcı hile uygulanamayacağını ve hastaların ameliyat sırasındaki görüntülerinin paylaşılamayacağını açıkça belirtiyor. Ulusal tanıtımlarda kullanılan görsellerde şu ifadenin yer alması zorunlu kılındı: “Her cerrahi veya girişimsel işlemin sonuçları kişiden kişiye farklılık gösterebilir. İşlem öncesinde doktorunuzdan detaylı bilgi almanızı öneririz.”
Fiyatlar, kampanyalar ve çekilişler geçerli olmayacaktır.
Yeni düzenlemeyle sağlık hizmetlerinin pazarlama aracına dönüşmesinin önüne geçilmesi amaçlanıyor. Bu bağlamda tanıtım ve bilgilendirme faaliyetlerinde komisyon, indirim, kampanya, promosyon, çekiliş veya hediye gibi unsurlara yer verilmesi kesinlikle yasaktır.
Uluslararası sağlık turizmine özel düzenleme
Yönetmelikte uluslararası sağlık turizmi faaliyetlerine özel bir bölüm ayrılmıştır. Yetki belgesine sahip kuruluşlar, Türkiye vatandaşlarına yönelik olmadığı sürece ayrı internet siteleri ve sosyal medya hesapları üzerinden yurt dışında tanıtım yapabilecek.
Bu platformlarda hedef kitle yurt dışında seçilmek kaydıyla sponsorlu içeriklerin Türkçe dışındaki dillerde yayınlanmasına ve hasta öyküleri, yorumları ve teşekkür ifadeleri içermesine izin verildi.
Ayrıca bu kuruluşlar yurt dışı tanıtımlarında rekabetçi fiyatlandırma ve kampanyalar yayınlayabilecek. Uluslararası tüm tanıtımlarda da “HealthTürkiye” logosunun kullanılması zorunlu hale getirildi.
Denetimler ve yaptırımlar artırıldı
Yönetmelik hükümlerine aykırılıklar, il sağlık müdürlüklerinde oluşturulacak “Sağlığı Geliştirme ve Bilgilendirme Faaliyetlerini Değerlendirme İl Komisyonları” tarafından incelenecek. Kurallara uymayan sağlık tesisleri ve aracı kuruluşlara idari yaptırım uygulanacaktır. Doktorlar ve diğer sağlık çalışanları hakkında ise çalıştıkları meslek kuruluşu ve kurumlara disiplin cezası talep eden bir rapor düzenlenecek.
Ayrıca, insan sağlığını tehlikeye sokan veya teşhis ve tedavi sürecini olumsuz etkileyen internet içeriklerine erişimin engellenmesi istenecek ve gerekirse Başsavcılığa suç duyurusunda bulunulacak.